Thời tiết chuyển mùa, số lượng trẻ em mắc các bệnh về đường hô hấp có xu hướng tăng ca
Viêm họng, viêm mũi dị ứng, hen suyễn, viêm phổi tắc nghẽn mạn tính… là những bệnh đường hô hấp thường gặp khi thời tiết trở lạnh. Hệ hô hấp, trong đó có mũi có chức năng điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Không khí đi vào mũi sẽ được sưởi ấm và làm sạch bởi hệ thống cuống mũi trước khi vào phổi. Tuy nhiên, hệ thống này ở trẻ nhỏ, người lớn tuổi sẽ kém nhạy bén hơn nên dễ bị tổn thương hơn.
BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC cho biết: “Không chỉ các bệnh lý hô hấp và ngay khi cả bị Covid-19 tấn công, phổi là cơ quan đầu tiên chịu sự tác động và gây tổn thương nặng nề nhất. Phần lớn người già, người mắc các bệnh lý mạn tính nếu đồng nhiễm Covid-19 và các bệnh lý hô hấp rất dễ tử vong do tổn thương phổi nặng dẫn đến suy hô hấp cấp tính”.
Lo ngại các bệnh mùa lạnh tấn công, bên cạnh việc nâng cao sức đề kháng, nhiều phụ huynh cũng đưa con đi tiêm chủng để phòng ngừa. Tại Trung tâm Tiêm chủng VNVC Trung Sơn, Bình Chánh, chị Thanh Hà (40 tuổi, ngụ tại quận 7, TP HCM) cho biết: “Gia đình tôi thường tiêm cúm mùa nhắc lại hàng năm. Nay tôi càng thấy việc tiêm vắc xin cúm là rất quan trọng, vì ngoài được ngừa cúm, chúng tôi còn đỡ áp lực với Covid-19, đặc biệt 2 bé nhỏ mới 9 và 12 tuổi chưa tới độ tuổi được tiêm ngừa virus Sars-CoV-2. Cùng dịp này, ba mẹ tôi đã xấp xỉ 70 tuổi cũng tiêm luôn 1 mũi vắc xin Prevenar 13 ngừa phế cầu khuẩn trọn đời để an tâm hơn giữa đại dịch”.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Nguyên Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh BV Nhi Đồng I TP.HCM khuyến cáo, hiện nay nhiều người dân đang bị trễ lịch tiêm chủng do dịch bệnh khiến tỷ lệ tiêm vắc xin chưa đạt độ bao phủ đủ để bảo vệ cộng đồng. “Nếu không có những giải pháp phòng bệnh hiệu quả, cộng đồng sẽ phải đối mặt với nhiều loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt là trẻ em. Nguy hiểm hơn, đồng nhiễm các bệnh hô hấp và Covid-19 sẽ là một thảm họa” – Bác sĩ Trương Hữu Khanh nhấn mạnh.
Tiêm vắc xin giúp giảm bệnh lý nền liên quan hệ hô hấp
Để bảo vệ hệ hô hấp khỏe mạnh trong bối cảnh đại dịch, tránh nguy cơ đồng nhiễm, người lớn, đặc biệt là người già, người mắc các bệnh lý nền, người có hệ miễn dịch yếu… cần chủ động tiêm chủng để bảo vệ hệ hô hấp, phòng bệnh ngay lúc này là việc cấp thiết không nên trì hoãn. Ngoài ra, trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu, hệ thống miễn dịch chưa phát triển đầy đủ cũng cần được bảo vệ hệ hô hấp trước mối nguy đại dịch Covid-19, đặc biệt là hiện nay Việt Nam chưa tiêm vắc xin phòng Covid-19 cho trẻ.
Nghiên cứu mới nhất tại Anh chỉ ra, bệnh nhân Covid-19 không được tiêm phòng cúm có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn 45-58%, khả năng bị đông máu cao hơn khoảng 40% và khả năng bị nhiễm trùng huyết cao hơn 36-45%. Đồng thời, họ cũng có nhiều khả năng phải điều trị tại phòng chăm sóc đặc biệt ICU (tăng 20%) và phòng cấp cứu (cao hơn 58%).
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh nhân bị mắc đồng thời Covid-19 và bệnh phế cầu (các bệnh viêm phổi, viêm tai giữa, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết…) có tỷ lệ tử vong cao gấp 7 lần ở nhóm mắc đồng thời 2 bệnh so với nhóm chỉ mắc bệnh phế cầu xâm lấn. Do đó, nếu ngăn ngừa được việc đồng mắc 2 bệnh này sẽ giảm được tỷ lệ tử vong và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Đặc biệt ho gà, bạch hầu là các căn bệnh nhiễm trùng đường hô hấp ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe như suy hô hấp, viêm phổi, viêm não (đối với bệnh ho gà); viêm cơ tim và viêm thần kinh (đối với bệnh bạch hầu)… Đây là những bệnh nền khiến cơ thể bị biến chứng nặng khi mắc Covid-19.
Dựa trên hiệu lực bảo vệ của vắc xin đối với hệ hô hấp, Bác sĩ Bạch Thị Chính khuyến cáo, để phòng ngừa các bệnh hô hấp, giảm nguy cơ biến chứng nặng và tử vong do Sars-CoV-2, ngoài vắc xin phòng Covid-19, mọi người nên chủ động tiêm ngừa các loại vắc xin quan trọng như vắc xin phòng phế cầu khuẩn, vắc xin cúm mùa, vắc xin phòng ho gà – bạch hầu – uốn ván… Những mũi vắc xin này không cần phải giữ khoảng cách thời gian với vắc xin Covid-19, thậm chí có thể tiêm cùng một buổi.
Để bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh, trẻ em và người lớn cần tiêm đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh hô hấp
Những năm gần đây, các bệnh gây ra do phế cầu khuẩn đang ngày càng thể hiện mức độ nguy hiểm. Mỗi năm, có gần 1 triệu ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi do viêm phổi phế cầu; 83% trẻ dưới 3 tuổi bị viêm màng não, 50% trong số đó tử vong; 30 – 50% phải chịu đựng những di chứng lâu dài như điếc, mù, liệt, động kinh, chậm phát triển trí tuệ… Ở người cao tuổi, phế cầu khuẩn có thể tấn công và làm suy yếu nhanh chóng hệ hô hấp, đặc biệt là những bệnh nhân có các bệnh mạn tính như phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD); lao phổi, tim mạch, tiểu đường…
Tiêm vắc xin là biện pháp phòng các bệnh gây ra do phế cầu hiệu quả, đơn giản và tiết kiệm nhất. Hiện Việt Nam đang lưu hành các loại vắc xin phòng các bệnh phế cầu khuẩn như viêm màng não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết và viêm tai giữa cấp cho trẻ em và người lớn gồm: vắc xin Synflorix (Bỉ) và vắc xin Prevenar 13 (Bỉ).
Vắc xin Synflorix (Bỉ) được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi đến 5 tuổi, vắc xin Prevenar 13 (Bỉ) phòng các bệnh do phế cầu khuẩn có thể sử dụng cho cả trẻ em, người trưởng thành và người cao tuổi.
Ho gà – bạch hầu – uốn ván là những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Những năm gần đây, bệnh bạch hầu còn xuất hiện ở nước ta, có cả trường hợp mắc bệnh ở cả trẻ em và người lớn. Do đó, người cao tuổi có sức đề kháng suy giảm, trẻ em với hệ miễn dịch chưa hoàn thiện là những đối tượng nên tiêm phòng vắc xin đầy đủ. Hiện tại Việt Nam đang lưu hành vắc xin 3 trong 1 Boostrix (Bỉ) phòng các bệnh ho gà – bạch hầu – uốn ván cho trẻ em từ 4 tuổi, thanh thiếu niên và người lớn với lịch tiêm 1 mũi duy nhất và nhắc lại mỗi 10 năm.
Mới đây, Hệ thống tiêm chủng VNVC đã đưa về Việt Nam thêm 2 loại vắc xin phòng cúm Tứ giá thế hệ mới Vaxigrip Tetra (Pháp), Influvac Tetra (Hà Lan). Đây là vắc xin cúm duy nhất tại Việt Nam có thể phòng 4 chủng virus cúm mùa gây bệnh nặng và đang được sử dụng tại hơn 100 quốc gia trên thế giới. Vắc xin được chỉ định tiêm cho trẻ ngay từ 6 tháng tuổi và người lớn.
Tiêm ngừa vắc xin cúm, vắc xin phòng các bệnh do phế cầu và vắc xin phòng ho gà – bạch hầu – uốn ván… trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 đã được chứng minh có khả năng giảm tỷ lệ bệnh lý nền liên quan hệ hô hấp, hạn chế tổn thương cho phổi; giảm nguy cơ nhập viện, biến chứng nặng và tử vong nếu chẳng may mắc Covid-19.